Gần một nửa số đàn ông và phụ nữ hơn 65 t.uổi có ít nhất một vấn đề khi ngủ. Khi già đi, có rất nhiều người bị mất ngủ hoặc mắc các bệnh rối loạn giấc ngủ khác.
Khi già đi, chu kỳ ngủ cũng thay đổi. Thông thường, người lớn t.uổi sẽ ngủ ít nhưng lần ngủ nhiều và có ít thời gian ngủ sâu hay mơ như những người trẻ.
Thế nhưng, dù ở t.uổi nào, người già cũng cần giấc ngủ tốt để khỏe mạnh.
Gần một nửa số đàn ông và phụ nữ hơn 65 t.uổi có ít nhất một vấn đề khi ngủ.
Các nguyên nhân gây mất ngủ ở người già
Một số lý do thường gặp là:
Thói quen ngủ không lành mạnh : Nếu như bạn không có lịch đi ngủ và thức dậy cố định, điều này có thể ảnh hưởng không tốt tới đồng hồ sinh học của cơ thể và làm cho việc có giấc ngủ tốt khó hơn. Chưa hết, ở bất kỳ t.uổi nào, uống đồ có cồn trước khi đi ngủ, ngủ quá lâu hay ở trên giường khi không ngủ đều là những thói quen xấu.
Thuốc : Một số loại thuốc có thể gây khó ngủ, thậm chí còn có thể kích thích giác quan khiến bạn tỉnh táo. Nếu bạn nghĩ đó là vấn đề, hãy nói chuyện với một bác sĩ.
Căng thẳng, lo âu, đau buồn : Già đi mang lại cho chúng ta những trải nghiệm. Có những điều tốt và cũng có những điều rất khó khăn để vượt qua. Khi bạn mất đi một người quan trọng, chuyển nhà hoặc mắc một bệnh để lại hậu quả cả đời, những điều đó có thể gây ra căng thẳng, ảnh hưởng xấu tới giấc ngủ.
Nếu như những điều đó làm giảm chất lượng giấc ngủ của bạn hay một người thân đang lão hóa, hãy nói chuyện với một bác sĩ hoặc một nhà tư vấn. Điều đó có thể khiến bạn nhẹ nhõm hơn và ngủ tốt hơn.
Các bệnh rối loạn giấc ngủ : Bên cạnh mất ngủ, các bệnh này bao gồm ngưng thở khi ngủ, hội chứng chân không nghỉ, rối loạn vận động chân tay theo chu kỳ và rối loạn giấc ngủ dữ dội. Nói chuyện với một bác sĩ có thể cho biết rằng bạn có bị bất cứ bệnh nào ở trên không.
Quá nhiều thời gian nghỉ : Có rất nhiều người hoạt động chăm chỉ cho tới cả khi về hưu. Tuy nhiên nếu như ngày của bạn không có nhiều hoạt động, bạn cũng có thể gặp vấn đề khi ngủ.
Bạn có ngủ đủ giấc không?
Mỗi người đều khác nhau. Nếu như bạn ngủ ít hơn khi còn trẻ nhưng vẫn cảm thấy khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng, điều này có thể do bây giờ bạn không cần ngủ nhiều như trước. Tuy nhiên nếu như việc thiếu ngủ ảnh hưởng tới công việc hằng ngày, bạn nên nói chuyện với một bác sĩ.
Có những bước để bạn có thể cải thiện giấc ngủ. Đa số là những thay đổi nhỏ tới thói quen sinh hoạt hằng ngày như có một lịch ngủ cố định, năng động hơn và làm những điều để bạn nhẹ nhõm hơn trước khi bắt đầu ngày mới.
Nghiên cứu mới về Nước tăng lực có liên quan đến rối loạn tăng động
Nước tăng lực có liên quan đến rối loạn tăng động giảm chú ý, lo âu, trầm cảm ở v.ị t.hành n.iên và thanh niên.
Một nghiên cứu đ.ánh giá mới được công bố vào ngày 15/1/2024 đưa ra bằng chứng chứng minh tác hại của việc tiêu thụ nước tăng lực đối với sức khỏe, đặc biệt với những người dưới 21 t.uổi.
Nghiên cứu đã đưa ra rằng, những người trẻ t.uổi uống nước tăng lực có thể bị rối loạn giấc ngủ và tăng nguy cơ mắc chứng ADHD (rối loạn tăng động giảm chú ý), lo âu, thay đổi tâm trạng và trong trường hợp nghiêm trọng là biến chứng tim.
Các chuyên gia sức khỏe khuyên bạn nên tránh uống nước tăng lực do tác dụng phụ tiêu cực. Đồ uống lành mạnh hơn bao gồm nước và nếu t.rẻ e.m đang uống caffeine thì nên uống với lượng thấp.
Nước tăng lực phổ biến trong những năm gần đây, đặc biệt là ở thanh thiếu niên. Hơn 30% thanh thiếu niên từ 12-17 t.uổi tiêu thụ những đồ uống này một cách thường xuyên.
Tuy nhiên, có nhiều tác dụng phụ nguy hiểm tiềm ẩn khi sử dụng quá nhiều nước tăng lực, nhờ các nhà khoa học nghiên cứu mới đây đã phát hiện ra.
Trong một đ.ánh giá mới, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra 57 nghiên cứu về tác động của nước tăng lực đối với t.rẻ e.m và thanh thiếu niên cho đến 21 t.uổi. Họ xem xét dữ liệu trong 7 năm liên tục (từ tháng 1/2016 đến tháng 7/2022).
Kết quả được công bố vào ngày 15/1/2024 cho thấy, nam thanh thiếu niên tiêu thụ nhiều nước tăng lực hơn nữ giới. Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra mối liên hệ giữa việc tiêu thụ nước tăng lực và các hành vi có hại như hút thuốc, uống rượu và m.a t.úy.
Các hậu quả kèm theo của việc tiêu thụ nước tăng lực ở cả thanh thiếu niên nam và nữ bao gồm:
– Thời gian ngủ ngắn
– Chất lượng giấc ngủ kém
– Thành tích học tập thấp
– Nguy cơ t.ự t.ử cao hơn
– Căng thẳng tâm lý
– Triệu chứng ADHD (tăng động giảm chú ý)
– Trầm cảm
– Rối loạn hoảng loạn và lo âu.
Ảnh hưởng tâm sinh lý
Nước tăng lực chứa nhiều caffeine với số lượng vượt xa liều khuyến cáo hàng ngày cho người lớn. Chúng thường được tiếp thị cho giới trẻ.
Vào tháng 7/2023, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã xem xét những lo ngại về Prime Energy, một loại nước tăng lực phổ biến ở t.rẻ e.m và thanh thiếu niên có chứa lượng caffeine tương đương với 6 lon Coca-Cola. Chưa có hạn chế hoặc lệnh cấm nào được đưa ra đối với Prime Energy.
Tiêu thụ nước tăng lực có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và thể chất của người trẻ, đặc biệt khi tiêu thụ quá mức.
Một số chuyên gia cho rằng, thanh thiếu niên có thể chuyển sang dùng nước tăng lực như một cơ chế đối phó (những chiến thuật giúp cho chúng ta đối mặt với những cảm xúc căng thẳng hoặc tổn thương tâm lý).
Anna Scott, một nhà trị liệu được cấp phép chuyên về Sức khỏe tâm thần thanh thiếu niên, cho biết: “Nước tăng lực tượng trưng cho việc – trong trường hợp này là ở một người trẻ t.uổi, hành động tìm kiếm thứ gì đó bên ngoài bản thân để lấp đầy khoảng trống trong nhận thức”. “Hậu quả lâu dài là sự trở nên phụ thuộc lẫn nhau.”
Scott giải thích, một số thanh thiếu niên có thể uống nước tăng lực để nâng cao hiệu suất trong các bài kiểm tra, trong khi những thanh thiếu niên khác có thể uống để được chấp nhận trong cộng đồng.
Erika Chiappini, nữ Tiến sĩ, nhà tâm lý học t.rẻ e.m và thanh thiếu niên tại Trung tâm T.rẻ e.m Johns Hopkins, cho biết nước tăng lực có thể dẫn đến gián đoạn giấc ngủ, có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và chức năng nhận thức.
Cô nói: “Vì nước tăng lực có lượng caffeine cao nên chúng có thể tác động tiêu cực đến giấc ngủ. Thanh niên uống nước tăng lực có thể khó ngủ hơn và chất lượng giấc ngủ nói chung kém hơn, đặc biệt là khi uống vào buổi chiều hoặc buổi tối.”
TS Chiappini giải thích: “Chất lượng giấc ngủ kém hơn và ngủ không đủ giấc có liên quan đến khả năng điều chỉnh cảm xúc kém hơn cũng như khó tập trung, lo âu và các triệu chứng tâm trạng xấu, có thể dẫn đến kết quả học tập thấp hơn và khó khăn trong quan hệ tình bạn và gia đình”.
Giới trẻ dựa vào nước tăng lực để học tập tốt hơn
Nhiều người trẻ hướng đến sử dụng nước tăng lực là để luôn bắt kịp bài tập của họ.
Trong thời gian làm cố vấn trung học tại một trường công lập, Scott nhận thấy mức tiêu thụ nước tăng lực của học sinh ngày càng tăng, bất kể hoàn cảnh xuất thân của họ.
Scott giải thích, nước tăng lực được xem như một công cụ giúp trẻ tăng thêm sức lực.
“Những em muốn hoàn thành xuất sắc việc học đã sử dụng nước tăng lực để bổ sung tình trạng kiệt sức do trí não làm việc quá sức nhằm đạt được thành tích đủ tiêu chuẩn để được cha mẹ, giáo viên hoặc các chương trình sau trung học công nhận – việc sử dụng các sản phẩm để tăng cường hiệu suất thần kinh đã được nhiều người biết đến, nhưng không biết tác hại của nó” Scott nói.
“Từ đó, nước tăng lực là ‘thứ cần có’ trong câu lạc bộ game thủ sau giờ học, đến ‘thứ cần để sinh tồn’ của đ.ứa t.rẻ thực sự không thể ngủ được vào đêm hôm trước vì căng thẳng tinh thần hoặc vấn đề gia đình, hay ‘thứ cần thiết’ để chứng minh sự xuất sắc trong học tập và bổ sung tinh lực”, cô nói thêm.
Scott lưu ý rằng một cách để bỏ thói quen uống nước tăng lực có thể là dạy trẻ cách quản lý cảm xúc và có được sự tự nhận thức cao hơn khi còn nhỏ.
Khi nào là uống quá nhiều nước tăng lực?
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) liệt kê nhiều tác dụng phụ tiềm ẩn của việc tiêu thụ nước tăng lực. Dưới đây là một số điều cần chú ý:
· Mất nước (không đủ nước trong cơ thể)
· Biến chứng về tim (chẳng hạn như nhịp tim không đều và suy tim)
· Rối loạn lo âu (cảm thấy lo lắng và bồn chồn)
· Mất ngủ (không thể ngủ được)
“Các dấu hiệu cho thấy một đ.ứa t.rẻ hoặc thanh thiếu niên bị ảnh hưởng tiêu cực bởi nước tăng lực sẽ là việc chúng giảm thời gian ngủ trong một đêm và những thay đổi trong chức năng cơ bản khi nói đến kết quả học tập, mối quan hệ với người khác và khả năng đối phó với cảm xúc của họ”, Chiappini nói.
Nếu con bạn đang sử dụng caffeine để có năng lượng suốt cả ngày, thì có thể hữu ích nếu bạn khuyến khích thực hành giấc ngủ lành mạnh, chẳng hạn như hạn chế tiếp xúc với các thiết bị điện tử (điện thoại, TV, máy tính bảng, máy tính xách tay, v.v.) một giờ trước khi đi ngủ, Chiappini chú thêm.
Bà nói: “Thanh thiếu niên ở độ t.uổi tiểu học và trung học cơ sở nên ngủ khoảng 10 giờ mỗi đêm và học sinh trung học nên nhắm tới khoảng 9 giờ”.
Hữu ích hơn thì duy trì thời gian thức dậy và giờ đi ngủ tương tự. Hãy cố gắng điều chỉnh để không ngủ thêm quá 2 giờ vào cuối tuần.
Chiappini cho biết: “Mặc dù các loại đồ uống khác nước tăng lực sẽ tốt hơn cho việc uống cả ngày, nhưng nếu phải uống caffeine, hãy nhắm đến đồ uống có lượng thấp hơn và ngừng uống chúng sau bữa trưa”.
Dù thế nào đi nữa, mọi người ở mọi lứa t.uổi đều cần bổ sung đủ nước bằng các chất lỏng phù hợp, đặc biệt là nước thường.
Scott nói: “Nếu bạn định uống thứ gì đó để có dinh dưỡng cho bản thân và để ‘tỉnh dậy’, bạn cũng có thể uống nước. Để nâng cao nó lên một tầm cao mới, bạn có thể thêm một số chất điện giải có chứa magie.
Nghiên cứu mới này cho thấy những hậu quả tiêu cực về sức khỏe của việc tiêu thụ nước tăng lực ở t.rẻ e.m và thanh thiếu niên.
Nước tăng lực có thể làm gián đoạn chất lượng giấc ngủ kém, tác động tiêu cực đến tâm trạng và dẫn đến các vấn đề về sức khỏe tâm thần như lo âu và trầm cảm.
Trong trường hợp nghiêm trọng, tiêu thụ quá nhiều nước tăng lực cũng có thể gây ra các biến chứng về tim.
Các chuyên gia sức khỏe khuyên bạn nên tránh hoàn toàn đồ uống tăng lực. Chúng không có giá trị dinh dưỡng.
