Lượng m.áu, tiểu cầu dự trữ tại ngân hàng m.áu TP HCM và Bệnh viện Chợ Rẫy đều ở ngưỡng thấp đáng báo động.
Nguồn m.áu hiến tình nguyện giảm mạnh trên khắp cả nước do ảnh hưởng Covid-19.
Bác sĩ Phù Chí Dũng, Giám đốc Bệnh viện Truyền m.áu Huyết học TP HCM, ngày 22/7 cho biết ngân hàng m.áu dự trữ còn dưới 5.000 túi m.áu, ở ngưỡng báo động. Bình thường, số dự trữ đạt khoảng 8.000-10.000 túi.
Tất cả tua lấy m.áu lưu động đăng ký trước, từ ngày 9/7 đến nay bị hủy, sau khi thành phố áp dụng giãn cách xã hội theo chỉ thị 16.
Hiện, mỗi ngày chỉ khoảng 30-50 người tình nguyện đến hiến trực tiếp tại Bệnh viện Truyền m.áu Huyết học và Trung tâm Hiến m.áu nhân đạo TP HCM. Trong khi đó, mỗi ngày ngân hàng phải cấp phát khoảng 300-350 túi. Điều này có nghĩa lượng m.áu tiếp nhận chỉ bằng 1/10 lượng m.áu máu cần để cung cấp cho gần 150 bệnh viện trong thành phố, trong đó có các bệnh viện đang điều trị Covid-19.
“Dự kiến trong một tuần tới, kho dự trữ m.áu sẽ giảm đến ngưỡng rất báo động, khoảng 2.000-3.000 túi”, bác sĩ Dũng nói. Tình trạng thiếu m.áu cục bộ theo nhóm sẽ xảy ra nếu không kịp thời bổ sung lượng m.áu dự trữ trong vài ngày tới, đặc biệt là nhóm m.áu O.
Bác sĩ Lê Hoàng Oanh, Giám đốc Trung tâm Truyền m.áu Chợ Rẫy, ngày 21/7, cho biết lượng tiểu cầu dự trữ tại bệnh viện chỉ còn vỏn vẹn 13 đơn vị. Số lượng m.áu dự trữ tại trung tâm cũng chỉ còn 2.198 đơn vị. Trong khi đó, lượng m.áu sử dụng trong cấp cứu và điều trị cho các bệnh nhân tại bệnh viện hiện cần trung bình 200-300 đơn vị mỗi ngày.
“Mỗi ngày, chúng tôi chỉ tiếp nhận được khoảng từ 15-17 người đến hiến m.áu”, bác sĩ Oanh cho biết. “Việc đảm bảo nguồn m.áu để cấp cứu và điều trị cho các bệnh nhân, trong đó có cả những bệnh nhân mắc Covid-19 cần phải truyền m.áu, trở thành thách thức lớn với Chợ Rẫy”.
Lượng m.áu dự trữ tại Bệnh viện Chợ Rẫy hiện còn rất ít. Ảnh do bệnh viện cung cấp.
Ngành y tế đang đề xuất lãnh đạo các quận huyện duy trì lịch hiến m.áu tại địa phương với quy mô phù hợp, tổ chức hẹn người hiến m.áu chia theo nhiều khung giờ để vừa đảm bảo an toàn cho người hiến, vừa giúp người bệnh có đủ m.áu cho cấp cứu và điều trị.
Tình trạng thiếu m.áu hiến tại TP HCM xảy ra từ cuối tháng 5, khi Covid-19 bùng phát mạnh, thành phố áp dụng các biện pháp giãn cách. Hồi đầu tháng 6, Phó chủ tịch UBND TP HCM Dương Anh Đức từng ký văn bản gửi các sở ngành, địa phương, về tình trạng thành phố thiếu m.áu “đáng báo động” và “thấp nhất trong 9 tháng qua”, “lượng m.áu dự trữ không đủ cấp phát trong 5 ngày tới”.
Để có đủ lượng m.áu cung cấp cho công tác điều trị và cấp cứu tại các bệnh viện trong thành phố, bác sĩ kêu gọi người dân hiến m.áu tại các điểm cố định, gồm:
– Bệnh viện Truyền m.áu Huyết học, 118 Hồng Bàng, phường 12, quận 5, hotline 02839557858 hoặc 0919660010. Thời gian từ 7h đến 16h30 tất cả các ngày trong tuần.
– Trung tâm Hiến m.áu nhân đạo thành phố, 106 Thiên Phước, quận Tân Bình, điện thoại đăng ký 02838685507 hoặc 0937587299. Thời gian 7h đến 16h30 từ thứ hai đến thứ sáu, 7h đến 11h thứ bảy và chủ nhật. Nên đặt lịch hẹn hiến m.áu trước qua điện thoại để được sắp xếp thời gian, đảm bảo giãn cách.
– Trung tâm Truyền m.áu Bệnh viện Chợ Rẫy, cổng số 5, đường Phạm Hữu Chí, phường 12, quận 5. Thời gian 7h đến 16h từ thứ hai đến thứ sáu, điện thoại 0919223989 hoặc 0938790207. Mang theo giấy tờ tùy thân có dán ảnh, được giữ xe và làm xét nghiệm nhanh Covid-19 miễn phí trước khi vào hiến m.áu.
Khu vực đăng ký hiến m.áu tại Viện Huyết học – Truyền m.áu Trung ương vắng người. Ảnh: Công Thắng.
Tại Hà Nội, Viện Huyết học – Truyền m.áu Trung ương cũng cảnh báo chiến dịch hiến m.áu lớn nhất trong năm là Hành trình Đỏ đang phải đối mặt với khó khăn chưa từng có, chỉ tiếp nhận được 30% lượng m.áu dự kiến.
Tính đến ngày 20/7, chỉ 18 tỉnh, thành phố tổ chức xong các ngày hiến m.áu chính thức của Hành trình Đỏ với hơn 14.000 đơn vị m.áu được tiếp nhận. Nếu tính thêm cả các ngày hiến m.áu khác, cả chiến dịch cũng mới tiếp nhận được 33.500 đơn vị m.áu.
Ít nhất 16 tỉnh, thành phố phải chuyển lịch hiến m.áu từ tháng 6, tháng 7 sang tháng 8 và vẫn chưa chốt thời gian tổ chức chính thức. Nhiều địa phương chỉ tổ chức các điểm hiến m.áu nhỏ nhằm đảm bảo nguồn m.áu cho điều trị như: TP HCM, Đà Nẵng, Nghệ An, Thừa Thiên Huế, Bến Tre, Tây Ninh.
Tại Bình Định, Ban Chỉ đạo Vận động hiến m.áu tình nguyện tỉnh hoãn lịch hiến m.áu tại huyện Phù Mỹ. Thành phố Quy Nhơn thay vì tổ chức tiếp nhận m.áu trong một ngày thì điều chỉnh phương án tiếp nhận m.áu trong 5 ngày theo từng cụm xã, phường để giảm tập trung đông người.
Nghệ An, Thanh Hóa chọn phương án duy trì tổ chức tiếp nhận m.áu tại Trung tâm Huyết học – Truyền m.áu hoặc tại điểm hiến m.áu cố định liên tục trong cả tháng.
Khánh Hòa điều chỉnh kế hoạch tiếp nhận m.áu kéo dài trong 2 ngày, số lượng người hiến m.áu có thể huy động giảm 50% so với dự kiến.
Tiến sĩ Bạch Quốc Khánh, Viện trưởng Huyết học – Truyền m.áu Trung ương, Trưởng Ban tổ chức Hành trình Đỏ, cho biết: “Hầu hết ngân hàng m.áu đều rơi vào tình trạng báo động. Thiếu m.áu theo nhóm m.áu, thiếu chế phẩm tiểu cầu, nhiều nơi có thời điểm chỉ cung cấp được 50-70% nhu cầu m.áu là thực trạng lúc này”.
Những thầy thuốc nhiều lần hiến m.áu cứu người
Sau ca trực, những y, bác sĩ Bệnh viện (BV) Đa khoa TP Cần Thơ tranh thủ đến BV Huyết học – Truyền m.áu Cần Thơ để sẻ chia những giọt m.áu hồng, bổ sung vào ngân hàng m.áu vùng ĐBSCL, vốn đang dần khan hiếm.
Vì họ nghĩ, những giọt m.áu cho đi, chất chứa cả những tình cảm và tinh thần của người cho truyền đến người nhận.
Khoảng 3 tháng một lần, BS Ngô Duy Thái lại hiến m.áu tình nguyện. Trong ảnh: BS Thái đang thực hiện thủ thuật đặt nội khí quản cho người bệnh. Ảnh: NVCC
Cuối tháng 5-2021, BV Huyết học – Truyền m.áu Cần Thơ báo động tình trạng khan hiếm m.áu cung cấp cho các BV trong vùng. BV Đa khoa TP Cần Thơ đã phát động đội ngũ cán bộ y tế của BV hiến m.áu. BS Ngô Duy Thái, Phó Trưởng khoa Phẫu thuật – Gây mê – Hồi sức có ít nhất trên 15 lần tham gia hoạt động nghĩa tình này. Từ thời sinh viên, Ngô Duy Thái thường xuyên cùng bạn bè hiến m.áu tình nguyện. Trong 7 năm khoác áo blouse trắng khám chữa bệnh tại BV Đa khoa TP Cần Thơ, khoảng 3 tháng một lần, BS Thái lại đi hiến m.áu.
BS Thái chia sẻ, quá trình làm việc tại khoa, anh chứng kiến nhiều ca phẫu thuật cần truyền nhiều m.áu để cứu người bệnh qua cơn nguy kịch. Hậu quả của việc thiếu m.áu trong lúc phẫu thuật rất kinh khủng. BS nhớ trường hợp một bệnh nhân nam trẻ t.uổi, ở TP Cần Thơ, bị đứt l.ìa c.hân và nhiều tổn thương nặng ổ bụng sau tai nạn giao thông. Các bác sĩ vừa mổ nối chân bệnh nhân, vừa hồi sức tích cực, truyền liên tục hơn 30 đơn vị m.áu. M.áu dự trữ tại BV không đủ, cán bộ y tế đi nhận m.áu khẩn cấp ở BV Huyết học – Truyền m.áu Cần Thơ về truyền cho bệnh nhân. Cả ê-kíp đều căng thẳng, chạy đua với thời gian và ca mổ thành công, giữ được chân cho người thanh niên trẻ khỏi bị tật nguyền…
BS Thái và tập thể Khoa Phẫu thuật – Gây mê – Hồi sức nhiều lần được BV và Công đoàn ngành Y tế thành phố khen thưởng về hoạt động hiến m.áu tình nguyện. Không chỉ tích cực tham gia hiến m.áu, BS Thái còn vận động người thân và bạn bè, đồng nghiệp san sẻ những giọt m.áu hồng. Khoa Phẫu thuật – Gây mê – Hồi sức đã hỗ trợ một phần nhỏ gọi là chế độ ăn sáng cho các y bác sĩ, điều dưỡng tham gia hiến m.áu; đồng thời, tạo điều kiện để anh chị em được nghỉ ngơi, đổi lịch trực sau khi hiến m.áu. BS Thái chia sẻ: “Sau mỗi lần hiến m.áu, không cảm thấy mệt gì lắm, sức khỏe hồi phục nhanh. Chỉ có niềm vui, hạnh phúc được san sẻ yêu thương bằng chính những giọt m.áu đang chảy trong tim mình cho người bệnh cần m.áu là kéo dài dai dẳng”.
Anh Huỳnh Quang Minh, kỹ sư phụ trách kỹ thuật Khoa Xét nghiệm, BV Đa khoa TP Cần Thơ cho biết, vài hôm nữa sẽ tham gia hiến m.áu lần tiếp theo. Trong Tết và sau Tết Nguyên đán năm nay, anh Minh đã chia sẻ những giọt m.áu của mình để điều trị cho người không may mắc bệnh trong dịp Tết. Khi xảy ra tình trạng khan hiếm đột xuất nguồn m.áu, BV Huyết học – Truyền m.áu Cần Thơ vận động cộng đồng, trong đó có lực lượng nhân viên y tế hiến m.áu. Anh Minh kể, chiều 30 Tết, nhận cuộc gọi từ BV Huyết học – Truyền m.áu Cần Thơ, anh tức tốc đến viện hiến m.áu, trải qua gần 5 giờ trích lọc tiểu cầu. Khi về nhà, hai con trai nhỏ hỏi cha đi đâu về, anh kể cho các con việc anh vừa hiến m.áu và dạy con về nghĩa cử giúp người. Hai cậu nhóc nói với cha, lớn lên con cũng sẽ cứu người giống cha.
Cơ duyên đưa anh Minh đến với hành trình hiến m.áu tình nguyện là tình cờ anh xem một phóng sự về tình trạng khan hiếm m.áu điều trị cho các bệnh nhi ung thư ở TP Hồ Chí Minh. Từ đó, anh muốn cho đi những giọt m.áu của mình để giúp người bệnh khốn khó. Anh Minh cho biết, cứ hơn 3 tháng, anh và những người bạn lại muốn đi hiến m.áu. Và mỗi ngày, những người có chung tấm lòng thiện nguyện ấy lại ý thức giữ gìn sức khỏe, ăn uống điều độ, thường xuyên tập luyện thể dục, hạn chế uống rượu bia, t.huốc l.á và giữ tinh thần lạc quan, tích cực để sẵn sàng cho các cuộc gọi yêu cầu hiến m.áu khẩn cấp từ các bệnh viện.
