Ăn đủ rau xanh và trái cây mỗi ngày, hạn chế mỡ, nội tạng động vật, chọn chất béo có lợi từ cá, dầu thực vật….
để tự kiểm soát tình trạng thừa cholesterol phòng ngừa đột quỵ.
Theo TS.BS Nguyễn Bá Thắng (Phó Chủ tịch Hội Đột quỵ TPHCM; Trưởng Trung tâm khoa học Thần kinh, Trưởng Đơn vị Đột quỵ – Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM), cholesterol vốn là thành phần thiết yếu trong cơ thể, tuy nhiên, nếu thừa có thể gây ra đột quỵ. Đáng nói hiện nay 75% các ca đột quỵ có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến thừa cholesterol nhưng chính người bệnh và người nhà không quan tâm và thậm chí vẫn rất thờ ơ với yếu tố nguy cơ này . Mặt khác, điều chỉnh thói quen ăn uống hàng ngày là một trong những cách quan trọng để phòng tránh thừa cholesterol, nếu kiểm soát được có thể giảm 27% nguy cơ đột quỵ.
TS.BS Trương Hồng Sơn, Phó Tổng thư ký Tổng hội Y học Việt Nam -Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam đã đưa ra thực đơn chuẩn LIGHT bao gồm những khuyến nghị về dinh dưỡng giúp phòng tránh tình trạng thừa cholesterol, góp phần hạn chế nguy cơ đột quỵ. LIGHT viết tắt của các chữ gồm: L – Lựa chọn chất béo có lợi; I – Ít tiêu thụ da mỡ, nội tạng động vật; G – Giảm muối khi ăn; H – Hạn chế rượu, bia; T – Tăng cường rau xanh, ngũ cốc. L: Lựa chọn chất béo có lợi.
Tuân thủ thực đơn chuẩn LIGHT để phòng tránh nguy cơ thừa cholesterol, đột quỵ.
L – Lựa chọn chất béo có lợi
TS. BS Trương Hồng Sơn giải thích thêm về khái niệm “chất béo có lợi”. Ông cho biết, nhiều người thường có suy nghĩ sai lầm rằng loại bỏ chất béo ra khỏi chế độ ăn có thể giảm cholesterol trong m.áu. Song chất béo rất cần thiết cho một chế độ dinh dưỡng cân bằng, lành mạnh, nên thay vì loại bỏ, cần chọn lọc nguồn chất béo có lợi cho sức khỏe. Cụ thể, nên hạn chế sử dụng nguồn chất béo từ phủ tạng động vật, óc, lòng, mỡ động vật, thức ăn nhanh, đồ đóng hộp…
Tăng cường bổ sung chất béo có lợi như axit béo omega 3 có nhiều trong các loại cá biển sâu (cá hồi, cá trích…) và dầu thực vật (dầu gạo lứt, đậu nành, hướng dương…). Đặc biệt những loại dầu chứa dưỡng chất Gamma-Oryzanol và Phytosterol có khả năng giảm hấp thụ cholesterol trong m.áu. Đây cũng là phương pháp tiếp cận phổ biến, hiệu quả đã được áp dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới.
Năm 2020, Viện Y học ứng dụng Việt Nam đã triển khai nghiên cứu đ.ánh giá trên 80 người trưởng thành độ t.uổi 40-60 bị thừa cân béo phì và tăng cholesterol m.áu trong 60 ngày, thực hành chế độ ăn uống hợp lý, sử dụng dầu thực vật Neptune Light có chứa Gamma – Oryzanol và Phytosterol. Kết quả thấy, chỉ số cholesterol xấu (LDL-C) giảm 23,7%, chỉ số triglyceride giảm 34,2%, khối lượng mỡ giảm 4,4% (0,8 kg).
Kết quả này cho thấy dưỡng chất Phytosterol có tác dụng giúp cơ thể giảm hấp thụ cholesterol. Trong khi đó, Gamma – Oryzanol có tác dụng ức chế enzyme thúc đẩy sản xuất cholesterol và tăng đào thải cholesterol thừa ra khỏi cơ thể . Do đó, có thể sử dụng dầu thực vật hỗn hợp có chứa dầu gạo lứt trong việc nấu nướng hàng ngày của các gia đình để phòng ngừa tình trạng thừa cholesterol và đặc biệt có thể sử dụng cho những người bị rối loạn lipid m.áu, thừa cân béo phì ” – TS. BS Trương Hồng Sơn cho biết.
Neptune Light – Sản phẩm được Viện Y học ứng dụng Việt Nam nghiên cứu và chứng nhận công dụng hỗ trợ giảm hấp thụ cholesterol từ thực phẩm.
I: Ít tiêu thụ da mỡ, nội tạng động vật
Cholesterol được sản xuất chủ yếu từ gan và một phần từ chế độ ăn uống hàng ngày. Người trưởng thành, đặc biệt là người bị tăng cholesterol m.áu, thừa cân béo phì nên hạn chế tiêu thụ phủ tạng động vật và thịt đỏ vì đây đều là những thực phẩm chứa nhiều cholesterol. Nếu ăn thịt nên sử dụng phần nạc và bỏ da, mỡ; tăng cường bổ sung protein từ cá, hải sản, đậu đỗ. Người trưởng thành khỏe mạnh không nên ăn quá 300-500 gram thịt đỏ (bò, heo, cừu…) mỗi tuần, chỉ nên ăn 1-2 lần/tuần, một lần 100-150 gram.
G: Giảm muối khi ăn
TS.BS Trương Hồng Sơn chia sẻ thêm, sở dĩ phải giảm muối vì người Việt ăn mặn gấp đôi khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Năm 2015, trung bình một người Việt trưởng thành tiêu thụ 9,4 gram muối mỗi ngày, trong khi lượng khuyến nghị chỉ là 5 gram/ngày (khoảng 2.000 mg natri). Khi chế biến thức ăn, người nội trợ nên giảm lượng muối để gia đình quen dần, tập cho trẻ ăn nhạt từ nhỏ. Chế độ ăn nhạt góp phần phòng tránh tăng cholesterol, nhiều bệnh mãn tính không lây như tăng huyết áp, bệnh tim mạch, tiểu đường…
H: Hạn chế rượu, bia
Bia không chứa cholesterol nhưng lại có carbohydrate và cồn, các chất này có thể làm tăng mức triglyceride trong cơ thể. Một số loại rượu cũng không có cholesterol, song một số chất được thêm vào rượu để tăng hương vị có thể chứa nhiều đường, ảnh hưởng đến nồng độ cholesterol trong cơ thể. Chỉ số cholesterol toàn phần lý tưởng nên dưới 200 mg/dL (5.2mmol/L). Chỉ số LDL nên ở mức dưới 100 mg/dL (2.6mmol/L). Chỉ số triglycerides (một loại chất béo trung tính có trong m.áu) cũng cần được duy trì ở ngưỡng dưới 150mg/dL (1.7mmol/L). Cholesterol tốt (HDL) nên cao hơn 60 mg/dL (1.55mmol/dL).
T: Tăng cường rau xanh, ngũ cốc
Rau xanh có lợi cho sức khỏe, chứa nhiều chất xơ hỗ trợ “quét” cholesterol thừa ra khỏi cơ thể. Theo khuyến nghị, mỗi 1.000 kcal khẩu phần nên có 14 gram chất xơ. Tuy nhiên, theo Tổng điều tra dinh dưỡng 2019-2020, chế độ ăn của người Việt hiện mới chỉ đáp ứng 66.4-77.4% nhu cầu khuyến nghị rau xanh và quả chín dành cho người trưởng thành.
Người trưởng thành cần khoảng 400 gram rau và 100-200 gram trái cây mỗi ngày, ưu tiên trái cây nhạt. Nên dùng đa dạng rau củ quả nhiều màu sắc bởi càng nhiều màu càng giàu các dưỡng chất. Bạn có thể nhớ quy tắc đơn giản theo chế độ cầu vồng là 5 khẩu phần trái cây và rau với 5 màu mỗi ngày.
Các loại ngũ cốc nguyên hạt, yến mạch, gạo lứt… cũng là những nguồn cung cấp chất xơ hỗ trợ giảm hấp thu cholesterol vào m.áu, có thể bổ sung vào bữa.
Trong Lễ phát động “Tháng hành động đẩy lùi tình trạng thừa cholesterol trong cơ thể” năm 2020, Bộ Y tế đã cảnh báo: cứ 10 người trưởng thành, có 3 người bị thừa cholesterol.
Cặp vợ chồng lần lượt qua đời vì nhồi m.áu não, bác sĩ cho biết là do hàng ngày ăn món này
Dù được cứu chữa trong vòng 3 giờ đồng hồ nhưng ông Vương không may qua đời, bà Vương cũng ra đi ngay sau đó do nhồi m.áu não.
Mức sống được cải thiện, khẩu phần ăn ngày càng phong phú cũng kéo theo nhiều bệnh tật đe dọa sức khỏe của con người. Nhất là khi chúng ta không chú trọng đến chuyện ăn uống, ăn quá nhiều những thực phẩm được đ.ánh giá là không có lợi cho sức khỏe thì nguy cơ mắc bệnh càng cao. Các bệnh mãn tính như nhồi m.áu não đã dần trở thành căn bệnh g.iết n.gười số một, gây nguy hiểm cho sức khỏe của mọi người.
Mới đây, trang tin Sohu (Trung Quốc) đưa tin cặp vợ chồng 57 t.uổi sống ở Côn Minh, Vân Nam qua đời vì nhồi m.áu não đã khiến nhiều người giật mình và xem lại kiểu ăn uống của mình.
Hai vợ chồng ông Vương đã cùng nhau sống và làm việc chăm chỉ ở Côn Minh được 10 năm. Họ mở một nhà hàng thịt nướng để kinh doanh kiếm sống. Dù công việc kinh doanh không kiếm được nhiều t.iền v.ào ngày thường nhưng 2 vợ chồng ông Vương luôn cảm thấy vui vẻ và có cuộc sống rất hạnh phúc. Thường thì, khi việc bán hàng không bận rộn, hai vợ chồng ông thích nướng thịt để ăn, đặc biệt, cả 2 đều thích ăn nội tạng nướng như nội tạng của lợn, gà, vịt… Gần như ngày nào họ cũng ăn như vậy.
Mấy tháng trở lại đây, ông Vương không biết tại sao lúc nào cũng cảm thấy hơi chóng mặt, nhất là vào buổi sáng ngủ dậy. Trước đây chưa từng bị như vậy nên ông nghĩ rằng là do nghỉ ngơi không đầy đủ, vì vậy, ông cũng không chú ý nhiều. Mãi cho đến một hôm, khi đang tính t.iền cho khách thì ông bất ngờ bị ngã xuống đất, được người nhà đưa đi bệnh viện địa phương thì phát hiện bị nhồi m.áu não cấp. Vợ ông Vương nghe đến đây thì ngất đi vì quá sốc, sau khi khám thì thấy bà cũng bị nhồi m.áu não. Dù được cứu chữa trong vòng 3 giờ đồng hồ nhưng ông Vương không may qua đời, bà Vương cũng ra đi ngay sau đó.
Tại sao vợ chồng ông bà Vương đều bị nhồi m.áu não?
Sau đó, con trai của vợ chồng ông bà Vương đã tìm gặp và trao đổi cụ thể với bác sĩ thì mới biết rằng nguyên nhân khiến 2 ông bà bị nhồi m.áu não là do một loại thức ăn mà họ vẫn ăn hàng ngày – nội tạng động vật.
Vì nội tạng động vật có chứa một lượng lớn cholesterol, đi vào m.áu dễ khiến nồng độ lipid trong m.áu tăng cao. Ông bà Vương t.uổi đã cao, thường xuyên ăn loại thực phẩm này sẽ gây ra nhiều chất thải độc hại trong cơ thể. Những chất này không kịp trao đổi chất sẽ dễ bị lắng đọng và hình thành huyết khối, một khi chảy sẽ làm tắc động mạch não, đặc biệt dễ gây nhồi m.áu não.
Ngoài nội tạng của động vật, 3 loại thực phẩm này còn gây hại cho mạch m.áu, dễ dẫn đến nhồi m.áu não
1. Thức ăn nhiều tinh bột
Người bị mỡ m.áu cao trong cuộc sống hàng ngày phải ăn ít các loại thực phẩm có hàm lượng tinh bột cao. Nguyên nhân là do tinh bột có thể chuyển hóa thành mỡ và tích trữ trong cơ thể sau quá trình tiêu hóa và p.hân h.ủy, đồng thời đi vào m.áu cũng sẽ làm cho độ dính của m.áu tăng lên. Điều này dễ hình thành huyết khối, gây tắc nghẽn mạch m.áu của chúng ta.
2. Thức ăn nhiều muối
Nhiều người thích ăn mặn, và họ cũng thích ăn cơm với dưa chua. Tuy nhiên vì muối có chứa nhiều ion natri nên khi ăn một lượng lớn muối dễ kích thích mạch m.áu của chúng ta và gây co thắt mạch m.áu, làm cho mạch m.áu co hẹp lại, một lượng lớn lipid không dễ đi qua, dễ hình thành huyết khối, gây ra nhiều loại bệnh tim mạch và mạch m.áu não.
3. Thực phẩm nhiều đường
Nhiều người thích ăn các món tráng miệng như bánh ngọt, bánh trứng, bánh bơ và các loại thực phẩm khác. Tuy nhiên những thực phẩm này chứa nhiều đường, nếu ăn nhiều và không được chuyển hóa kịp thời, chúng sẽ tích tụ trong cơ thể và tạo thành chất béo vào m.áu. Nó sẽ làm trầm trọng thêm độ nhớt của m.áu và làm cho nồng độ lipid trong m.áu tăng liên tục.
Làm tốt hai việc sẽ bảo tồn mạch m.áu, đề phòng nhồi m.áu não
1. Giảm lipid theo thời gian
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta phải ăn nhiều thực phẩm tốt cho mạch m.áu như cần tây, hành tây và uống nhiều nước… Việc này có thể loại bỏ chất béo ở thành trong của mạch m.áu, làm sạch và lưu thông khí huyết, mạch m.áu sẽ không bị tắc nghẽn, nhồi m.áu não và các bệnh khác sẽ không dễ dàng tìm đến.
2. Xoa bóp dái tai nhiều hơn
Massage cũng có thể được sử dụng trong cuộc sống hàng ngày để thúc đẩy tuần hoàn m.áu của chúng ta. Điều quan trọng là phải tìm đúng tư thế, vị trí này nằm ở chỗ lõm sau tai. Massage thường xuyên có thể thúc đẩy lưu thông m.áu và có tác dụng sảng khoái. Bấm và massage mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 5 phút. Bằng cách này, bạn sẽ khỏe mạnh hơn.
